پهنه‌بندی استان مرزی آذربایجان غربی، بر اساس شاخص‌های ناامنیِ متأثر از قاچاق مواد مخدر

نشریه علمی دانش انتظامی دفتر تحقیقات کاربردی استان آذربایجان غربی
مقاله 5، دوره 1398، شماره 42، بهار 1398، صفحه 95-124  XML اصل مقاله (1.35 MB)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
فرزین فلی زادگان؛ ابراهیم قربانی* ، فردین پیری    
چکیده
 امنیت اساسی­ ترین نیاز یک جامعه است. یکی از ضرورت­ های تأمین امنیت در یک کشور، تأمین امنیت در مناطق مرزی آن کشور است. امنیت دارای ابعاد گوناگونی است که یکی از مهم­ترین ابعاد آن، امنیت اجتماعی است. استان آذربایجان غربی از جمله مناطق مرزی است که به لحاظ موقعیت خاص ژئوپلتیکیو ژئواستاتیکی همواره مأمن عوامل نا­أمن کننده می­باشد. در این میان معضل مواد­ مخدر یکی از مهم­ترین عوامل بر هم زنندۀ امنیت اجتماعی در این استان است که ریشه در بسیاری از جرایم دیگر دارد. پژوهش حاضر می­کوشد رابطۀ قاچاق مواد مخدر با میزان وقوع جرایم مخل امنیت اجتماعی را مورد بررسی قرار دهد و استان آذربایجان غربی را بر اساس شاخص­های ناامنی پهنه­ بندی نماید. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیل فضایی انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق حاضر، شاخص­های برهم زنندۀ امنیت اجتماعی یعنی میزان مواد مخدر کشف و ضبط شده، سرقت­های به عنف، سرقت­های مسلحانه، آدم­ربایی و قتل در جغرافیای استان آذربایجان غربی در بازۀ زمانی 1392 تا 1397می­باشد. داده­ها با کمک نرم­افزار SPSS به تفکیک 17 شهرستان استان تجزیه و تحلیل شده­اند. به منظور تأیید ارتباط میزان مواد مخدر کشف شده و جرایم امنیتی استان از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. برای شناسایی و درک الگو­های فضایی جرایم امنیتی استان از روش درون­یابی معکوس در محیط نرم‌افزاری آرک­مپ استفاده گردید. یافته­ ها نشان داد بین جرایم مواد مخدر (مواد مخدر کشف و ضبط شده) در سطح استان آذربایجان غربی و تعداد سرقت­های مسلحانه، قتل عمد، آدم­ربایی و سرقت به عنف همبستگی مستقیم و مثبت وجود دارد. نتایج نشان داد بین ارتکاب جرایم مواد مخدر و جرایم امنیتی ارتباط مثبت و مستقیمی وجود دارد؛ به گونه­ای که در هر زمان و مکانی که فعالیت­های قاچاق مواد مخدر افزایش یابد، ناامنی اجتماعی نیز افزایش خواهد یافت. تحلیل فضایی داده­های مکانی در محیط GIS به روش درون­یابی معکوسIDW نیز این ادعا را تأیید نمود.
 
ادامه مطلب ...

تبیین تأثیر کارکرد گمرک در کنترل قاچاق کالا، مواد مخدر و روان‌گردان‌ها (موردمطالعه: گمرک مرزهای تمرچین، سِرو، بازرگان)

صفحه: 117تا 143

نشریه: فصلنامه علمی ترویجی علوم و فنون مرزی

شماره : 20 دوره هشتم بهار 1396

نویسندگان: ابراهیم قربانی ,حبیب شریف‌زاده ,

چکیده مقاله:
معضلات اقتصادی و اجتماعی و حتی امنیتیِ امروز در مناطق مرزی، که سبب شده‌اند زمینه‌های مناسبی جهت ایجاد اشتغال سالم و پایدار ایجاد نگردد، مربوط به سودآوری بالای قاچاق کالا، مواد مخدر و روان‌گردان‌ها می‌باشد. از سوی دیگر نبود بستر مناسب اشتغال و فعالیت سالم در مناطق مرزی موجب شده ساکنین این نواحی به فعالیت‌های غیرقانونی همچون قاچاق روی بیاورند. استان آذربایجان غربی دروازه ورود به اروپا، کشورهای عربی و بالعکس بوده و به جهت همسایگی با سه کشور، به‌عنوان یکی از محدود مناطق مهم در سطح کشور، مورد طمع مافیای قاچاق کالا، مواد مخدر و روان‌گردان‌ها قرارگرفته است که در این راستا نقش دستگاه‌های دخیل ازجمله گمرک، در کنترل حجم‌ها این اقلام و مواد بیشتر از پیش احساس می‌شود. تحقیق حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر قاچاق کالا، مواد مخدر و روان‌گردان از مرزهای استان آذربایجان غربی پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیل، به لحاظ شیوۀ انجام پیمایشی و ازنظر هدف، از نوع پژوهش‌های کاربردی می‌باشد. جامعۀ آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان گمرک استان آ. غربی (تمرچین، سرو، بازرگان)، شاغلین بازارچه‌های مرزی، پلیس اطلاعات و امنیت عمومی (گذرنامه)، فرماندهی مرزبانی استان آ. غربی و رانندگان ترانزیتی می‌باشند که 312 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای به‌عنوان حجم نمونه انتخاب و پرسشنامه محقق ساخته تحقیق مشتمل بر 28 مؤلفه و چهار گویه‌ای تحقیق را تکمیل نمودند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Spss و آزمون‌های آماری کااسکور و فریدمن استفاده‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد کلیه ابعاد چهارگانه مربوط به پرسشنامه تحقیق (تجهیز گمرک به ابزار و فناوری، اشرافیت اطلاعاتی کارکنان گمرک، نتایج پرونده‌های متشکله قاچاق کالا و قوانین و اختیارات گمرک) در جلوگیری از قاچاق کالا و مواد مخدر تأثیرگذار بوده و با توجه به نتایج آزمون فریدمن، بیشترین تأثیر مربوط به تجهیز گمرک به ابزار و فناوری و کمترین تأثیر مربوط به نتایج پرونده‌های متشکله در جلوگیری از قاچاق کالا و مواد مخدر می‌باشد. نتایج حاصله بیانگر وجود بحرانی جدی در منطقه بوده که در پایان پیشنهادهایی در جهت بهبود وضعیت موجود ارائه گردیده است

دانلود در ادامه مطلب

  ادامه مطلب ...