پهنه‌بندی استان مرزی آذربایجان غربی، بر اساس شاخص‌های ناامنیِ متأثر از قاچاق مواد مخدر

نشریه علمی دانش انتظامی دفتر تحقیقات کاربردی استان آذربایجان غربی

مقاله 5، دوره 1398، شماره 42، بهار 1398، صفحه 95-124   اصل مقاله (1.35 MB)

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فرزین فلی زادگان؛ ابراهیم قربانی* ، فردین پیری

چکیده

امنیت اساسی­ ترین نیاز یک جامعه است. یکی از ضرورت­ های تأمین امنیت در یک کشور، تأمین امنیت در مناطق مرزی آن کشور است. امنیت دارای ابعاد گوناگونی است که یکی از مهم­ترین ابعاد آن، امنیت اجتماعی است. استان آذربایجان غربی از جمله مناطق مرزی است که به لحاظ موقعیت خاص ژئوپلتیکیو ژئواستاتیکی همواره مأمن عوامل نا­أمن کننده می­باشد. در این میان معضل مواد­ مخدر یکی از مهم­ترین عوامل بر هم زنندۀ امنیت اجتماعی در این استان است که ریشه در بسیاری از جرایم دیگر دارد. پژوهش حاضر می­کوشد رابطۀ قاچاق مواد مخدر با میزان وقوع جرایم مخل امنیت اجتماعی را مورد بررسی قرار دهد و استان آذربایجان غربی را بر اساس شاخص­های ناامنی پهنه­ بندی نماید. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیل فضایی انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق حاضر، شاخص­های برهم زنندۀ امنیت اجتماعی یعنی میزان مواد مخدر کشف و ضبط شده، سرقت­های به عنف، سرقت­های مسلحانه، آدم­ربایی و قتل در جغرافیای استان آذربایجان غربی در بازۀ زمانی 1392 تا 1397می­باشد. داده­ها با کمک نرم­افزار SPSS به تفکیک 17 شهرستان استان تجزیه و تحلیل شده­اند. به منظور تأیید ارتباط میزان مواد مخدر کشف شده و جرایم امنیتی استان از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. برای شناسایی و درک الگو­های فضایی جرایم امنیتی استان از روش درون­یابی معکوس در محیط نرم‌افزاری آرک­مپ استفاده گردید. یافته­ ها نشان داد بین جرایم مواد مخدر (مواد مخدر کشف و ضبط شده) در سطح استان آذربایجان غربی و تعداد سرقت­های مسلحانه، قتل عمد، آدم­ربایی و سرقت به عنف همبستگی مستقیم و مثبت وجود دارد. نتایج نشان داد بین ارتکاب جرایم مواد مخدر و جرایم امنیتی ارتباط مثبت و مستقیمی وجود دارد؛ به گونه­ای که در هر زمان و مکانی که فعالیت­های قاچاق مواد مخدر افزایش یابد، ناامنی اجتماعی نیز افزایش خواهد یافت. تحلیل فضایی داده­های مکانی در محیط GIS به روش درون­یابی معکوسIDW نیز این ادعا را تأیید نمود.

شناسایی و تحلیل فضایی کانون‌های جرم خیز مرتبط با جرائم مواد مخدر در شهر مرزی ارومیه

نویسندگان

ابراهیم قربانی  فرزین قلی زادگان  حمید پناهی3

چکیده

جرائم مرتبط با مواد مخدر ازجمله جرائمی هستند که با سرعت چشم‌گیری در حال رشد می‌باشند و تبدیل به یکی از پیچیده‌ترین معضلات جوامع بشری شده‌اند. شهرستان ارومیه یکی از شهرهای مرزی کشور بوده که به لحاظ هم‌جواری با کشورهای عراق و ترکیه در معرض بسیاری از تهدیدات ناشی از جرائم مواد مخدر بوده است. در این میان دلایل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بسیاری منجر به افزایش جمعیت معتادین و به‌تبع آن افزایش تقاضای مواد و آثار شوم آن‌که سبب متلاشی شدن خانواده‌ها، گسترش فحشا، سرقت و جرائم مرتبط با مواد مخدر می‌گردد، شده است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل فضایی کانون‌های جرم خیز مرتبط با جرائم مواد مخدر در شهر مرزی ارومیه بوده است و با بهره‌گیری از قابلیت‌های سامانه GIS الگوهای فضایی شکل‌گیری کانون‌های جرم خیز مرتبط با جرائم مواد مخدر در شهرستان مرزی ارومیه را مورد شناسایی و تحلیل قرار داده است. روش پژوهش تحلیلی- تطبیقی بوده و برای شناسایی الگوهای فضایی توزیع جرائم از آزمون مرکز متوسط، بیضی انحراف معیار، آزمون خوشه‌بندی، شاخص‌های نزدیک‌ترین همسایه، تخمین تراکم کرنل و تحلیل شبکه استفاده‌شده است. برای بررسی رابطه تراکم نسبی جمعیت و جرائم مواد مخدر از آزمون همبستگی پیرسون استفاده‌شده است. یافته‌ها نشان می­دهد که توزیع فضایی جرائم موردبررسی در شهرستان مرزی ارومیه از الگوی خوشه‌ای و متمرکز پیروی کرده و به‌طور عمده در سطح مناطق 2 و 4 شهرستان ارومیه است. نتایج بیانگر آن است که یکی از مهم‌ترین کانون‌های جرم خیز مواد مخدر در شهر مرزی ارومیه در منطقه 4 و در امتداد اتوبان خاتم‌الانبیا، محله اسلام‌آباد 1، جاده ریحان‌آباد، وکیل‌آباد، حاجی پیرلو و کانون دومی که به همین روش شناسایی‌شده است در منطقه 2 ارومیه محدوده بین بادکی و محله کشتارگاه، باغ رضوان و اسلام‌آباد 2 می‌باشد. نتایج نهایی نشان داد بین تراکم جمعیت در این محدوده‌ها و نرخ وقوع بزهکاری در آن‌ها رابطه مستقیم وجود دارد.

nhk دانلود

ارتباط انسجام اجتماعی با نگرش به قاچاق مواد مخدر و روانگردان در بین مرزنشینان شهرستان پیرانشهر

صفحه: 1تا 22

نشریه: پژوهش نامه مطالعات مرزی

شماره : 19 دوره 6 بهار 1397

نویسندگان: ابراهیم قربانی ,

کلیدواژگان: انسجام اجتماعی، مواد مخدر، روانگردان ها، قاچاق، پیرانشهر

چکیده مقاله:
زمینه و هدف: زمینه و هدف: انسجام اجتماعی دلالت بر توافق جمعی میان یک جامعه دارد و استمرار و پایداری حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هر جامعه در گرو انسجام و اتحاد اعضای آن جامعه است. با عنایت به اینکه مناطق مرزی ایران از یک سو مستعد تنش‎های قومی و مذهبی و از سویی در معرض تهدیدات گوناگون قرار دارند و نیز تجربه نشان داده سیاست¬های متکی بر قوه قهریه در مقابله با چنین شرایطی همواره موثر نیست، این پژوهش به بررسی رابطه بین انسجام اجتماعی مرزنشینان با نگرش آنان به قاچاق مواد مخدر و روانگردان در شهرستان مرزی پیرانشهر می‌پردازد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا، توصیفی- پیمایشی است. جامعۀ آماری پژوهش، شهروندان بالای 25 سال شهرنشین شهرستان پیرانشهر به تعداد 31000 نفر هستند که برابر فرمول کوکران و با نمونه¬گیری تصادفی ساده، تعداد 370 نفر به عنوان نمونه مورد پرسش قرار گرفتند. داده‎ها با کمک دو پرسشنامه روا و پایا(پرسشنامه استاندارد 12 گویه¬ای کرنز و فارست با آلفای کرونباخ 87/0 و پرسشنامه محقق ساخته نگرش به قاچاق مواد مخدر و روان¬گردان با آلفای کرونباخ 79/0) جمع¬آوری و با کمک آزمون همبستگی پیرسون تحلیل شدند. یافته ها و نتایج: پژوهش نشان داد بین ابعاد انسجام اجتماعی و نگرش مرزنشینان به قاچاق مواد مخدر و روانگردان ارتباط معناداری وجود دارد و افزایش انسجام اجتماعی می‌تواند با تغییر نگرش مرزنشینان، بر کاهش قاچاق مواد مخدر و روانگردان در شهرستان پیرانشهر تاثیر مثبت بگذارد.  

دانلود

بررسی عوامل مؤثر بر توسعه قاچاق مواد مخدر و روانگردان در شهرستان مرزی بازرگان

نشریه: علوم و فنون مرزی

شماره : شماره دوم سال هفتم تابستان 95

نویسندگان: ابراهیم قربانی 

تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر قاچاق مواد مخدر و روانگردان از مرز بازرگان پرداخته است. یکی از پدیده­هایی که امروزه به عنوان یک معضل اقتصادی و اجتماعی و حتی امنیتی امروز در جوامع مختلف به ­خصوص در مناطق مرزی سبب شده است تا زمینه­های مناسبی جهت ایجاد اشتغال سالم و پایدار ایجاد نگردد، سودآوری بالای قاچاق مواد مخدر و روانگردان­ها می­باشد و ساکنین این مناطق جهت کسب درآمد بیشتر به فعالیت­های غیر­قانونی نظیر ( قاچاق مواد مخدر و روانگردان­ها، اسلحه، سوخت و غیره) روی آورند. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی و از نوع تحقیقات کاربردی می­باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارشناسان انتظامی شهرستان ماکو، پلیس مبارزه با مواد مخدر استان آ. غربی، کارکنان دادگستری، زندان، اصناف بازارچه مرزی و رانندگان ترانزیتی بوده که 96 نفر به روش نمونه­گیری طبقه­ای به عنوان حجم نمونه انتخاب و پرسشنامه محقق ساخته عوامل موثر بر قاچاق از مرز بازرگان مشتمل بر 18 مولفه و شش فرضیه تحقیق را تکمیل نمودند. یافته­ها نشان می­دهد کوتاهی مسیر قاچاق، آلودگی نیروهای درگیر، ضعف در تجهیزات اداری، ضعف در آموزش منابع انسانی، ضعف در برخورد قضایی و عدم نظارت دقیق در فرایند کنترل و بازرسی از عوامل تاثیرگذار در توسعه قاچاق مواد مخدر و روانگردان در مرز بازرگان می­باشد. نتایج حاصله بیانگر وجود بحرانی جدی در منطقه بوده که در پایان پیشنهاداتی در جهت بهبود وضعیت موجود ارائه گردیده است.

 دانلود در ادامه مطلب